Συνέντευξη στη Μαρία Νίκα
Πολιτιστική αποκέντρωση. Μια επιχείρηση καλλιτεχνικών παραγωγών, εκδόσεων και εκδηλώσεων σε ένα μικρό χωριό της Μεσσηνιακής Μάνης. Με έδρα το Νεοχώρι Λεύκτρου αλλά «βλέμμα» στραμμένο σε όλο τον κόσμο. Αυτή την εποχή θέτει υποψηφιότητες σε διεθνή φεστιβάλ με την ταινία «ΣυνΕίδηση» της Ακριβής Κόλλια, που γυρίστηκε στη Μάνη και αφορά το Περιβάλλον. Η εικαστικός Βασιλική Κατέρη μας μιλά για την επιχείρηση που έστησε μαζί με την ηθοποιό - θεατρολόγο Χριστίνα Τζιάλλα, η οποία μόλις εξέδωσε και δύο θεατρικά έργα της από την «Καλλίεργον», τον «Ορίζοντα γεγονότων - Ο θάνατος του ηθοποιού» και το «Καθαρά από κατσαρίδες – dare to dream».
- Η «Καλλίεργον» ξεκίνησε σε δύσκολη
εποχή, μέσα στην κρίση και την πανδημία του κορονοϊού. Πώς αποφασίσατε να το
τολμήσετε;
Όντως οι
καιροί είναι δύσκολοι. Ξεκινήσαμε ίσως στη χειρότερη συγκυρία, αλλά μπορεί
τελικά να αποδειχτεί και καλύτερη γι’ αυτό το εγχείρημα. Άλλωστε δεν
υπάρχει «κατάλληλη στιγμή». Και πριν οι συνθήκες, κάθε άλλο παρά ευνοϊκές ήταν.
Προχωράμε βήμα βήμα και το ένα φέρνει το άλλο. Στην «Καλλίεργον» είμαστε μαζί
με τη Χριστίνα Τζιάλλα. Η Χριστίνα με τις γνώσεις της στο χώρο που
εξειδικεύεται κι εγώ, με την εμπειρία μου στον τομέα της διαχείρισης και της
οργάνωσης. Και οι δύο, ορμώμενες από το χώρο της τέχνης, με καινοτόμες
ιδέες, ενθουσιασμό, αγάπη, πάθος και πίστη σε αυτό που πρεσβεύουμε,
ελπίζουμε με επιμονή και υπομονή να οδηγηθούμε, παρά τις δυσκολίες, σε
ανοιχτούς ορίζοντες. Η επιχείρησή μας αφορά τρεις βασικούς τομείς: τις
εκδόσεις, τις παραγωγές (κινηματογραφικές, θεατρικές, μουσικές κ.ά.) και τις
δράσεις. Στόχος ο ένας τομέας συχνά
να αλληλεπιδρά ή και να ενσωματώνεται στους άλλους τομείς της «Καλλίεργον».
Για παράδειγμα, κάποιο βιβλίο να γίνει ταινία ή να ανέβει ως θεατρική
παράσταση. Μια δράση να αφορά σε βιβλίο, το βιβλίο να γίνεται δράση.
- Ποια είναι τα σχέδιά σας;
Είναι η πρώτη
φορά που λειτουργούμε στον τομέα των επιχειρήσεων. Kίνητρό μου
ήταν να μειώσω την απογοήτευση και τη θλίψη στα μάτια των νέων ταλαντούχων
καλλιτεχνών, που έρχονται διαρκώς αντιμέτωποι με «αόρατους τοίχους». Στόχος μας είναι να θέσουμε
καθαρούς, αξιοκρατικούς όρους συνεργασίας που θα τιμούν και θα δικαιώνουν τους
ρόλους και των δύο πλευρών. Μέσα από τη Χριστίνα, τους συμφοιτητές
της από το Πανεπιστήμιο, τους συναδέλφους της, διαπιστώνω συνεχώς το ταλέντο, το όραμά τους, την όρεξη για δουλειά, την κατάρτισή τους.
Διαπιστώνω όμως παράλληλα και έναν άνισο αγώνα, όπου η αναξιοκρατία
και η εκμετάλλευση αποτελούν κυρίαρχα στοιχεία.
Η Χριστίνα, στο πρώτο της θεατρικό έργο «Ορίζοντας Γεγονότων - Ο Θάνατος του
Ηθοποιού», του οποίου η συγγραφή κράτησε τρία χρόνια, γράφει για εμπειρίες που
έχει βιώσει η ίδια, αλλά και φίλοι-συνάδελφοί της. Και είναι εξαιρετικά
άμεση η γραφή της. Θα ταυτιστούν πιστεύω πολλοί άνθρωποι με όλα αυτά που
περιγράφει.
Η Ακριβή Κόλλια είναι σκηνοθέτις με εννέα ταινίες μικρού μήκους στο ενεργητικό
της, βραβευμένη στην Αγία Πετρούπολη με το πρώτο βραβείο ξένης ταινίας.
Η Στέλλα Ατζέμη, που έχει κάνει την εικονογράφηση στα βιβλία της Χριστίνας,
είναι επίσης πολυτάλαντη νέα, με ιδιαίτερη ματιά και «φωνή» στον καλλιτεχνικό
χώρο.
Ο Κωνσταντίνος Κωστέας είναι φιλόλογος, με εκτενείς σπουδές και μόρφωση πάνω
στα θέματα της λογοτεχνίας, βαθύς γνώστης της αρχαίας και νεοελληνικής γλώσσας,
με έντονη παρουσία στον έντυπο Τύπο και το Διαδίκτυο. Ανέλαβε το δύσκολο πόνημα
της ανθολόγησης ποιημάτων Μεσσήνιων ποιητών για τη δράση «Ποιητικοί Δρόμοι». Ο
Κωνσταντίνος είναι μια ακόμη τέτοια περίπτωση. Υπάρχουν όμως και τόσοι άλλοι
τέτοιοι νέοι, με τους οποίους δρομολογώ μελλοντικές, υπέροχες συνεργασίες.
Η «Καλλίεργον» προήλθε από τη σύνθεση των ελληνικών λέξεων «κάλλος» και
«έργον» και είναι εύρημα του συζύγου μου Σάκη (Αθανάσιου) Ζαραβέλα.
Η πρώτη μας έκδοση ήταν η τέταρτη ποιητική συλλογή του Θανάση Παντέ «Απορρυθμιστής
Συμβάντων», που παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο στην Καλαμάτα. Ο Θανάσης μού εμπιστεύτηκε
αυτή τη συλλογή με παλαιότερα και νέα ποιήματά του, ώστε να έχουμε ένα πρώτο
υλικό για να ξεκινήσουμε. Το γεγονός αυτό το θεωρώ σπουδαίο δώρο. Οι φίλοι
γενικότερα είναι από τα σπουδαιότερα δώρα στη ζωή μας και ο Θανάσης είναι ένας
από αυτούς.
- Ετοιμάζετε μια έκδοση με
αστυνομικές ιστορίες;
Ναι, είναι
μια έκδοση με δεκατρείς ιστορίες μυστηρίου, τα δικαιώματα των οποίων μας
παραχώρησαν κορυφαίοι συγγραφείς της ΕΛΣΑΛ (Ελληνική Λέσχη Συγγραφέων
Αστυνομικής Λογοτεχνίας). Το βιβλίο έχει τίτλο «Κοινός Παρονομαστής του 13 -
Ιστορίες Μυστηρίου στη Μάνη». Η έκδοση αυτή προέκυψε με αφορμή ένα τριήμερο
αφιέρωμα στο Ελληνικό Αστυνομικό Μυθιστόρημα που διοργανώσαμε με το Πολιτιστικό
Σωματείο για την Τέχνη & τη Φύση «ΝΑΡΤΟΥΡΑ» - το ίδρυσα το καλοκαίρι του
2017 - και πραγματοποιήθηκε στη Στούπα τον Νοέμβριο του 2018. Τη δράση αυτή
πρότεινε και επιμελήθηκε ο συγγραφέας με καταγωγή από τη Στούπα, Παναγιώτης
Γιαννουλέας, ο οποίος είναι μέλος της ΕΛΣΑΛ, αλλά και έφορος του τμήματος
λογοτεχνίας του σωματείου μας. Οι συγγραφείς που συμμετείχαν στην εκδήλωση
τότε, ενθουσιάστηκαν από τον τόπο, τη φιλοξενία, την όμορφη, πρωτόγνωρη
εμπειρία που έζησαν εδώ και έτσι ξεκίνησαν να γράφουν από μία ιστορία ο καθένας
τους. Η ιδέα συγκίνησε και άλλους κορυφαίους συγγραφείς, που είτε είχαν
επισκεφθεί τη Μάνη παλαιότερα είτε την επισκέφθηκαν στο μεταξύ διάστημα, με
αποτέλεσμα να εμπλουτιστεί αυτή η συλλογή και να έχουμε τώρα στα χέρια μας 13
συναρπαστικές ιστορίες μυστηρίου που εκτυλίσσονται στη Μάνη! Στόχος η έκδοση
αυτή να είναι διαθέσιμη μέσα στον Σεπτέμβρη. Είναι πολύ μεγάλη τιμή για μας η
εμπιστοσύνη των συγγραφέων αυτών στις νεοσύστατες «Εκδόσεις Καλλίεργον». Νιώθουμε
τόσο ευλογημένοι! Είναι υπέροχα και απρόσμενα δώρα όλ’ αυτά. Ο Θανάσης Παντές,
παράλληλα, ετοιμάζει μια ακόμη συλλογή ποιημάτων, με τίτλο «Προσευχήματα». Θέλουμε
να παρουσιαστεί κάποια στιγμή με τη μορφή μουσικοθεατρικής παράστασης.
Μία επίσης, πολύ ιδιαίτερη πρόταση, ως προς το θέμα, για ένα συλλεκτικό,
επετειακό λεύκωμα, που αφορά στα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, έχει
ήδη σταλεί σε φορείς της Μεσσηνίας και των Ιωαννίνων για οικονομική στήριξη. Θα
το προσπαθήσουμε ευελπιστώντας να βρεθούν
εμπνευσμένοι συνεργάτες. Ίσως πάλι, η θεματολογία του λευκώματος να υλοποιηθεί
με κάποια άλλη μορφή. Υπάρχουν βέβαια και άλλες προτάσεις για πολύ ενδιαφέρουσες
εκδόσεις σε διαφορετικά είδη λογοτεχνίας, που δεν είναι όμως ακόμη
ανακοινώσιμες.
- Ασχολείστε και με τις παραγωγές. Μου
λέγατε για τη «ΣυνΕίδηση», την ταινία της Ακριβής Κόλλια.
Η πρώτη μας
παραγωγή είναι η ένατη κατά σειρά μικρού μήκους ταινία της Ακριβής Κόλλια, η
«ΣυνΕίδηση», που γυρίστηκε στη Μάνη, με την υπογραφή της στο σενάριο και τη
σκηνοθεσία. Η ταινία πραγματεύεται τη θαλάσσια ρύπανση, μέσα από ένα δυνατό,
καινοτόμο σχόλιο. Περφόρμερ είναι η Χριστίνα Τζιάλλα. Ο Γιώργος Δεδούσης
«ντύνει» με μια καταπληκτική πρωτότυπη μουσική το έργο και ο Νίκος Ραδαίος έχει
κάνει τη 3D προβολή των σκουπιδιών πάνω στα κύματα, ένα από τα καινοτόμα
στοιχεία της ταινίας. Όλο το επιτελείο του συνεργείου αποτελείται από
ταλαντούχους νέους με ήδη σημαντική πορεία στο χώρο. Αυτή τη στιγμή με την
ταινία «ΣυνΕίδηση» θέτουμε τις υποψηφιότητές μας σε φεστιβάλ του εξωτερικού, αλλά
και της Ελλάδας.
Δρομολογούμε ήδη και την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της Ακριβής Κόλλια, της οποίας
τα γυρίσματα θα γίνουν σε επιλεγμένα ορεινά χωριά, κυρίως της Δυτικής Μάνης.
Εν τω μεταξύ ξεκίνησε να παρουσιάζεται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων
το μονόπρακτο «Καθαρά Από Κατσαρίδες – Dare To Dream», το δεύτερο θεατρικό έργο
της Χριστίνας Τζιάλλα, επίσης δικής μας παραγωγής, το οποίο διατίθεται δωρεάν,
για όσους ενδιαφέρονται να το παρακολουθήσουν μέσα από την ιστοσελίδα του.
- Οι «Ποιητικοί Δρόμοι» θα γίνουν;
Παρ’ όλες τις
αντιξοότητες συνεχίζουν να υπάρχουν στο προσκήνιο με σποραδικές δράσεις, με
στόχο να υλοποιηθούν την επόμενη χρονιά με τον τρόπο που είχαν σχεδιαστεί
αρχικά. Αυτή τη φορά, η δράση θα είναι αφιερωμένη στην επέτειο του ’21 με
στίχους ποιητών της Επανάστασης (Σολωμός, Κάλβος κ.ά.). Η καινοτόμα δράση
ευρείας κλίμακας «Ποιητικοί Δρόμοι» άρχισε να υλοποιείται από την επιχείρηση
«Καλλίεργον» αρχές Μαρτίου στην πόλη της Καλαμάτας, αφιερωμένη στους
Μεσσήνιους ποιητές. Στο πλευρό μας στάθηκαν από την πρώτη στιγμή φορείς,
ομάδες, φίλοι και μέρος του επιχειρηματικού κόσμου. Πριν την επίσημη έναρξη
διακόπηκε λόγω των δυσμενών, πρωτόγνωρων συνθηκών που προκάλεσε η εξάπλωση του
ιού Covid-19.
Το διάστημα του εγκλεισμού μας στο σπίτι συνεχίσαμε –κατά το δυνατό– τη δράση,
προσαρμοσμένη στα νέα δεδομένα. Εμμένουμε στην υλοποίησή της, έστω και εν μέρει
προς το παρόν, τηρώντας τα μέτρα υγιεινής για την ασφάλεια όλων μας.
Ενδεικτικά αναφέρω κάποιους φορείς που είναι στο πλευρό μας: Κοινωφελής Επιχείρηση «Φάρις» Δήμου Καλαμάτας, Δήμος Καλαμάτας,
Επιμελητήριο Μεσσηνίας, Πολιτιστικό Σωματείο για την Τέχνη & τη Φύση
«ΝΑΡΤΟΥΡΑ», Ένωση Μεσσήνιων Συγγραφέων, Εμπορικός Σύλλογος Καλαμάτας «Ο Ερμής»
και Filmhouse/Νέα Κινηματογραφική Λέσχη Καλαμάτας.
Η έμπνευση των δράσεων είναι δική μου. «Νονός» όμως του τίτλου «Ποιητικοί
Δρόμοι» είναι ο Κωνσταντίνος Κωστέας. Κάποιες επιμέρους
δράσεις που δρομολογούσαμε ήταν «Μια στροφή αναζητά το ποίημά της» - ένα παιχνίδι
για μικρούς και μεγάλους, «Παρέα με την ποίηση» - απαγγελίες ποιημάτων σε
εξωτερικούς χώρους (πλατείες, πάρκα κ.λπ.) αλλά και σε εσωτερικούς, όπως καφέ,
ταβέρνες κ.α., καθώς και σε εμπορικά καταστήματα. Ποιητικά απογεύματα με θέμα «Ποιήματα του συρταριού», με
απαγγελίες ανέκδοτων ποιημάτων από εν δυνάμει ποιητές.
Ποιήματα που ίσως δεν θα έβγαιναν ποτέ από το συρτάρι στο φως. Διαβάζω κατά
καιρούς ποιήματα διαδικτυακών φίλων, αριστουργήματα! Λέμε λοιπόν «Βγάλτε τα από
το συρτάρι σας! Η τέχνη πρέπει να μοιράζεται, να επικοινωνεί».
Πληροφορίες
Για την Kalliergon:
https://www.facebook.com/Kalliergon/
Για τους Ποιητικούς Δρόμους: